Podlasie z dzieckiem: Białowieża Skansen Architektury Drewnianej
Jeśli ktoś z Was myśli, że Białowieża to jedynie Puszcza Białowieska i żubry, grubo się myli, gdyż rejon Puszczy Białowieskiej to nie tylko piękna przyroda, ale i marzenie każdego amatora historii, kultury i zabytków. Jednym z takich zabytków jest Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży. Czy skansen to odpowiednie miejsce na wizytę z dziećmi, czy ich to nie zanudzi, czy nie lepiej wybrać parku rozrywki? Pomijając obecne ograniczenia i fakt, że skansen to miejsce, gdzie dystans da się zachować, to skanseny oprócz bliskości natury przenoszą dzieci w inny świat. Nie mówię, że nigdy do parków rozrywki nie jeździmy, ale nie uważam, żeby były one jedną możliwą rozrywką rodzinną ? Skanseny dla nas to lekcja historii, ale dla maluchów to miejsce pełne nowych nieznanych rzeczy. Dajmy im szansę je odkryć.
Historia skansenu w Białowieży
Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży to inicjatywa prywatna, a jej pomysłodawcami są profesor Anatol Odzijewicz (i tu uwaga: profesor fizyki matematycznej na Uniwersytecie Białostockim !!! Tak, tak dobrze czytacie fizyki, a nie kulturoznawstwa. Podlaski da Vinci) i byli studenci z Podlasia. Skansen powstał z myślą o ochronie lokalnych drewnianych budynków i dopiero w 2004 udostępniono go turystom.
Pierwszym eksponatem w skansenie był wiatrak koźlak. Wiatrak pochodzi z lat 30. XX wieku. Do Białowieży trafił w 1985 z Orli.
Jednym z najbardziej reprezentatywnych budynków jest chata ze wsi Biała. Pochodzi z 1897 roku i jest pokryta słomą. Przy części mieszkalnej dobudowano różne pomieszczenia, takie jak stajnia, obora i inne. W izbie na belkach ściany wyryty jest napis napis: „Ceй дом освящен 1901 года 7 октября” – data wyświęcenia domu.
W środku domów można zobaczyć przedmioty codziennego użytku (naczynia, żelazka, itd.), ikony, archiwalne zdjęcia, sunduki (stare drewniane skrzynie), bogato wyszywane płachty, makatki, ręczniki, ubrania, a nawet suknię ślubną.
Uważajcie tylko na głowy, bo stare domy podlaskie nie były budowane z myślą o ludziach wysokich 😉
W skansenie znajduje się też drewniana kapliczka (przez wyznawców prawosławia nazywana czasownią) pod wezwaniem św. Aleksandra Newskiego.
Nieopodal, pomnik upamiętniający tych, którzy “wrócili i nie wrócili z Bieżeństwa” (wysiedlenie ludności wyznania prawosławnego z zachodnich guberni Imperium Rosyjskiego w głąb Rosji w trakcie I wojny światowej, więcej o Bieżeństwie przeczytacie na stronie https://biezenstwo.pl/).
W skansenie zobaczycie też stodołę, studnię z żurawiem oraz inne chaty i budynki gospodarcze.
W skansenie oprócz zabytków, znajdują się domy, w których można przenocować oraz miejsce na ognisko.
Przenocować w skansenie obiecaliśmy sobie następnym razem, tym razem w programie była „lekcja” raczkowania 🙂
Jak dojechać?
Skansen położony jest ok 1-2km od Dworka Gubernatora Grodzieńskiego. Na mapie poniżej oznaczony jest symbolem wiatraka (ul. Zastawa). Tak w ogóle to warto wspomnieć, że Podlasie jest rejonem, w który trzeba wybrać się samochodem (lub rowerem), bo w niektóre miejsca trudno jest dojechać autobusem lub komunikacją miejską.
Podaję Wam adres i telefon (pamiętajcie, że skansen to inicjatywa prywatna, więc jeśli nie odwiedzacie go w trakcie weekendu lub dni wolnych od pracy upewnijcie się, że jest otwarty):
Zastawa 66b
17-230 Białowieża
Tel. (085) 683 36 28