Muzeum z dzieckiem. Z dziećmi bliżej sztuki

Muzeum z dzieckiem. Z dziećmi bliżej sztuki

Pamiętam ten moment, kiedy będąc w muzeum sztuki współczesnej moja 4-letnia córka powiedziała: „Mamo, popatrz to obraz Kandynskiego.” A po chwili moje 10-miesięczne maleństwo wyciągnęło rączkę w kierunku obrazu Salvadora Dali i krzyknęło: „Da Da”. Nie pozostawiając złudzeń, że ma na myśli nazwisko malarza. Pomyślałam wtedy ….. „What the f..ck?”, po czym poczułam szturchnięcie i się obudziłam. „Zły sen?” spytał mnie mąż, „I to jeszcze jaki” odpowiedziałam.

Jaki to obraz

Umówmy się, umiejętność rozpoznawania obrazów, bo się dziecię swe trenowało od najmłodszych lat podrasowując mu tzw. inteligencję kartami obrazkowymi, nie ma nic wspólnego z zapoznawaniem dziecka ze sztuką. Założę się, że równie dobrze mogłabym wytresować szczura lub szympansa w rozpoznawaniu malarzy. Wiem, że część rodziców się na mnie obrazi i znów mi poleci w dół liczba fanów na Facebooku, no cóż, nazwijmy to selekcją naturalną. Nigdy jednak, nie potrafiłam się zachwycić ludźmi, którzy wiedzę jedynie posiadali, ale tymi, którzy wiedzieli, co z tą wiedzą zrobić.

Nie zabieram dzieci do muzeum, by im zrobić sprawdzian ze znajomości malarzy, ale by im pokazać, że sztuka ma wiele twarzy. Że w muzeach zobaczymy nie tylko Mona Lisę, ale również żarówkę przyczepioną do cytryny. Muzea rozwijają wyobraźnie, dają dzieciom zielone światło na każdy kreatywny pomysł. Tu nikt nie mówi „ale ładny rysunek”, bo rysunek wcale nie musi być „ładny”, by być sztuką. Tu każdy pomysł może stać się arcydziełem.

Phi, Picasso

Średni czas spędzony przez 4-latka przed obrazem Picasso wynosi 4 sekundy i to jedynie dlatego, że przez 3 sekundy staraliście się wymyśleć jakąś mega interesującą grę w szukanie szczegółów na obrazie. Co zrobiłam źle w wychowaniu mojego dziecka? A no, nic. To jest 4-latek, a nie 44-latek, za 40 lat postoi i popodziwia, bez paniki. Po co więc w ogóle brać małe dzieci do muzeum, skoro i tak mają tych boskich artystów gdzieś? Ech, analogiczne pytanie dostajemy od ludzi, którzy zachodzą w głowę, po co zabieramy nasze dzieci z nami w podróż na koniec świata, skoro dzieci i tak tego pamiętać nie będą. No tak, po co? Jest takie piękne powiedzenie, czym skorupka …

Muzeum miejsce przyjazne dla dziecka

Jestem realistką, mam też dobrą pamięć i zdaję sobie sprawę, że rzeczywistość muzealna w Polsce wygląda inaczej. Że nie jest to tak, że podjedziemy tramwajem dwa przystanki i za 1 euro wkroczymy w świat najbardziej sławnych światowych malarzy. Nikt nie da nam trasy odkrywcy po muzeum, bo czasem to muzeum to jedna sala, która jest w dodatku koszmarnie nudna. Nie będę Wam więc pisać, by zwrócić uwagę na cotygodniowe warsztaty organizowane przez muzeum, bo jeśli takie by były, to byście w nich uczestniczyli. Co więc zrobić, by muzeum, nawet najmniejsze, było przestrzenią przyjazną dziecku? Tu kreatywni musicie być Wy.

Pomysły na wyprawę z dzieckiem do muzeum:

1. Trasa odkrywcy. Narysujcie plan muzeum i umieśćcie na nim kilka eksponatów, na których skupicie się z dzieckiem. Nie przesadzajcie jednak z ilością, nie chodzi tu o zwiedzenie wszystkiego. Do każdego eksponatu przygotujcie zadania na dodatkowej kartce. Kilka interesujących pytań, ciekawostek, miejsce by dziecko coś narysowało, itd. Im kreatywniej, tym chętniej dzieci będą uczestniczyć w zabawie. Dobrym pomysłem jest przygotowanie na koniec trasy jakiejś niespodzianki. Na początku trasy możemy już dziecku zdradzić, że czeka je po wykonanym zadaniu niespodzianka. Ale niech będzie to coś małego, zlitujcie się tylko nie słodycze. My dostaliśmy papierową makietę muzeum do sklejenia w domu.
   
2. Kartka i kredki. Jeden z najprostszych sposobów, by sprawić, że dziecko spojrzy z innej strony na muzeum. Wybierzmy jakiś eksponat, usiądźmy przed nim i porysujmy, razem najlepiej. Tu również Wasza kreatywność gra główną rolę.

   

3. Wyszukiwanie szczegółów. Wybierzmy kilka obrazów i pobawmy się z dziećmi w wyszukiwanie szczegółów.
4. W środku obrazu. Tym razem spróbujmy wniknąć w obraz i poczuć, pomyśleć to, co bohaterowie na nim przedstawieni. Stwórzmy historię, ożywmy sztukę.
5. Dawno, dawno temu…. Do tej zabawy potrzeba nam kilku eksponatów. Podejdźmy do jednego z nich i zacznijmy opowiadać historię, np.: Dawno, dawno temu żył sobie chłopiec o imieniu X , który postanowił zostać rycerzem (zaczynamy opowiadać historię stojąc przed średniowieczną zbroją). Król jednak powiedział: mianuję cię na rycerza jeśli wyruszysz w świat i przyniesiesz mi drogocenny kamień. …. (Tu przechodzimy do obrazu, na którym np. jest martwa natura) Cóż miał nasz biedny X robić, spakował się i ruszył w świat. Pierwsze, co na potkał na drodze to jabłko. Ale nie takie zwyczajne, tylko mówiące ludzkim głosem…. itd. Im więcej szalonych pomysłów, tym lepiej.
6. Muzeum jako dodatek do książki. Dobrym pomysłem na muzeum jest przeczytanie książki o danej tematyce i rozwinięcie tematu w muzeum. Np. czytamy książkę o dziewczynce z Afryki, a potem wybieramy się do muzeum etnograficznego na wystawę afrykańskich masek.

Oczywiście takich pomysłów na urozmaicenie wizyty w muzeum jest o wiele więcej. Jasne, że trochę się trzeba do tego przygotować, ale dzięki temu pokazujemy naszym dzieciom, że muzeum nie ma nic wspólnego z nudą i może być postrzegane jako miejsce, gdzie możemy się dobrze bawić i przeżywać przygody. Wizyta w muzeum to również inspiracje do kreatywnego malowania w domu i wypróbowywania nowych technik. Zapoznając dzieci ze sztuką w taki sposób, nie musimy się martwić, czy znają one tytuły obrazów czy nie, bo gwarantuje Wam, że nie będzie to ich ostatnia wizyta w muzeum, a tytuły obrazów i nazwiska malarzy „zapamiętają im się” tak przy okazji.